Maandag 10 juni 2024 Menukaart Technische Keuzevakken brengt vo, mbo en bedrijven dichter bij elkaar
Hoe versterken we de band en samenwerking tussen het vo, mbo en technische bedrijven? En zorgen we dat techniekonderwijs structureler plaatsvindt op het voortgezet onderwijs? TalentStad, Thorbecke Scholengemeenschap, Greijdanus en Stad & Esch sloegen de handen ineen met Deltion College om antwoord te vinden op deze vragen. Het resulteerde in een Menukaart Technische Keuzevakken, die nu vormgegeven en vanaf september 2024 uitgerold wordt.
De middelbare scholen en mbo-school werkten al langer samen, om een doorlopende technische leerlijn te creëren van met vmbo naar het mbo. Het doel? De instroom naar technische opleidingen vergroten, om uiteindelijk natuurlijk meer vakmensen actief te krijgen in de techiekbranche. Het grote verschil met de huidige initiatieven is dat het techniekonderwijs nu veel uitgebreider én structureel wordt ingepast in de curricula van de scholen. Een soort 2.0-versie van hun samenwerking dus.
Structureel naar een hoger plan
“Tot nu toe waren het vaak incidentele projecten, die gebaseerd waren op het enthousiasme van een paar leerkrachten”, vertelt Anne-Marie Knottnerus van Deltion College en sinds dit schooljaar projectleider van de stuurgroep Sterk Techniekonderwijs (STO). “Er is lang gepraat hoe we dit structureel kunnen maken en naar een hoger plan kunnen tillen. Daarvoor werd de Menukaart vastgesteld, met daarop ruim 20 vakken. Het idee is dat we er straks een stuk of 10 aanbieden. Daarbij kun je denken aan schilderen, meubelbouw, bouw, installatietechniek, logistiek, autotechniek en fietstechniek.”
Concreet maken
Momenteel maken de scholen uit STO-regio’s Zwolle en Meppel/Steenwijkerland de keuzevakken concreet en kijken ze hoe ze deze kunnen inbedden in de curricula van de scholen.
“Dat vraagt aan alle kanten flexibiliteit”, vertelt Anne-Marie. “De scholen moeten hun curricula aanpassen. Ook kijken we hoe we de samenwerking tussen mbo- en vo-docenten kunnen vormgeven. Maar we hebben een visie en iedereen is welwillend. Het belangrijkste is dat we nu gewoon gaan draaien. Misschien bieden we straks 10 keuzevakken aan, waarvan er in eerste instantie maar 5 kunnen starten. Maar we moeten nu gewoon gaan durven.”
In de kinderschoenen
Op het voortgezet onderwijs worden de keuzevakken in eerste instantie aangeboden in de 3 ‘harde’ technische afdelingen: Produceren, Installeren en Energie (PIE), Bouw Wonen Interieur (BWI) en Mobiliteit En Transsport (MET). “Maar in de toekomst kan dat worden uitgebreid naar bijvoorbeeld ICT of zorgtechnologie”, legt Bernard Koele van TalentStad en STO-projectleider uit. “We kunnen van alles aanbieden, maar we moeten ook kijken waar vraag naar is. En waar de leerlingen zitten in het keuzeproces. Het initiatief staat echt nog in de kinderschoenen, maar heeft wel enorme potentie.”
Leerlingen kunnen deze keuzevakken straks volgen op Deltion College, bij opleidingslocatie LUX038 in Zwolle of hun eigen middelbare school. Dit onderwijs maakt een belangrijk onderdeel uit van hun loopbaanoriëntatie. “Ze stappen een week of 10 in een keuzevak, dat ze op de donderdag en vrijdag volgen”, legt Anne-Marie uit. “Als dat is afgesloten, beoordeelt het voortgezet onderwijs dit. Dat telt mee voor de cijferlijst van het VO.”
Verder uitbreiden
De wens is dat straks nog veel meer STO-regio’s en middelbare scholen aanhaken. “Het is ook de bedoeling dat de keuzevakken makkelijk kopieerbaar en overdraagbaar zijn”, legt Bernard uit. “Scholen willen graag meedoen. Deltion heeft alle faciliteiten om het aan te kunnen bieden, wat voor afzonderlijke middelbare scholen vaak niet is te betalen. Denk aan een project met de modernste lascabines of waarin jongeren kunnen zien hoe de techniek van een vliegtuig in elkaar steekt. Zo maken we samen maximaal gebruik van de capaciteit die beschikbaar is.”
Ook de rol van bedrijven wordt cruciaal, benadrukt Anne-Marie. “Daar focussen we ons momenteel nog niet op, omdat we nog niet heel specifiek een opdracht neer kunnen leggen bij bedrijven. Maar dat is in de nabije toekomst heel belangrijk, omdat zij opdrachten en materialen beschikbaar kunnen stellen. Het gaat natuurlijk ook om hún toekomstig personeel, dat wij als scholen opleiden. We hebben daarom al veel contact met het bedrijfsleven.”
Win-win
Uiteindelijk leiden de technische keuzevakken tot een win-winsituatie. Waarbij leerlingen zien hoe breed techniek kan zijn en hopelijk de instroom naar het techniekonderwijs en de techniekbranche wordt vergroot. “We hebben al een aantal mooi voorbeelden”, vertelt Bernard. “Van leerlingen die een keuzevak met lassen hebben gevolgd. Je ziet ze stralen van enthousiasme. Als onderwijsmensen dat zien, raak je ze in hun hart. Dan weten ze waar ze het voor doen.”